Today we no longer have the right to pretend that we command a unique position
from which we can view the truth about the world.
We must learn not to judge different areas of knowledge, culture, or art,
but to combine them and to establish new ways of coexistence with those
who enable us to meet the unique demands of our time.
Ilya Prigogine & Isabelle Stengers, Man’s New Dialogue With Nature,1979

Urban ArtFarm: growing food for the hungry city
The Urban ArtFarm is an experimental station for Urban Agriculture. It researches and analyses the pro and contra’s of growing food in the city on rooftops of bigger buildings, with the help of green DIY technology. How does a rooftop ecosystem deal with energy, water, soil and green technology? What does the project represent financially? How do plants and animals (city honeybees) interact with this artificial ecosystem?
UF-[O] is an open air laboratory that interacts with the city. The [Original] station is built on connected rooftops in the historical center of Brussels, [Replicas] of this model can be started on any other rooftop that is suitable for the purpose. The groundlevel location of UF/O is the place on the Brussels’map where a network of medieval market places and monasteries intermingle. The UF/O farm, set on the 6th floorlevel of this place, on the roof of a parking lot, is a place where artists and urban gardeners can develop new strategies for sustainable living in the city. An artistic approach, green DIY technology and a permaculture philosophy should present new opportunities to the (city)people to connect to food, food security and sustainability.
More and more people are living in the cities. We have to search for new modes of sustainable living, new ways of food production. Re-examine the link between the city as consumer and the countryside as provider. In this context, we are researching how to make a network of intensively cultivated city rooftopgardens where we can grow our own food for the neighbourhood.
Besides the food-function, the Urban ArtFarm is set up as our open-air laboratorium. In this project, we want to blend the natural and the digital in one and the same nature. We study and document how to set up a middle sized rooftopgarden (± 700 m2), all with recycled materials.
Artists occupy the public space and develop activities with a specific ecological focus: hack the top level of city and give it another destination. Connect different rooftops in a network of OpenGreens with city honeybees as connectors and bio-indicators.
The UF/O project blends nature and technology. By digital means it explores how the growth, blossoming and decay of plants occur while they are submitted to different abiotic elements as wind, rain, sun, etc.
Can we learn something from the data resulting from the monitorings? Is our environment programmable? Does the fusion of natural and artificial matter produce new organisms, new environments, new natures? Elements of the garden, plants as well as technology, become nodes in wireless networks. This happens both on rooftop level as on city level.
The connections between people, plants, sensornetworks and utilities of the rooftopgardens are mapped for further study. We research the collected data in the context of the 3 ecologies (Guattari, 1969) : ecological, social and political.

UF/0 : stadslandbouw als artistiek project
De Urban ArtFarm (UF/0) is een onderzoeksstation voor stadslandbouw. Het is een openlucht laboratorium van 750m2 dat gebouwd is bovenop platte daken van grote gebouwen. Hier onderzoeken we de interactie met de stad op verschillende niveaux: sociaal, politiek, economisch en ecologisch, en dit alles vanuit een artistieke invalshoek.
Hoe gaat een artificieel opgezet ecosysteem om met natuurlijke resources als energie, water, grond en hoe wordt groene technologie hierbij betrokken? Het project test de pro en contra’s, de voordelen, problemen en knelpunten om voedsel te verbouwen in de stad, en maakt de resultaten publiek via artistieke interventies.
De locatie van UF/0 kent een rijk verleden: tijdens de middeleeuwen was de plaats een belangrijk knooppunt in een netwerk van kloosters, kruidentuinen, boomgaarden en stadsmarkten. Voor het UF/O-project hebben we echter de begane grond verlaten en hebben we ons openluchtlaboratorium ingericht op een knooppunt van aaneengrenzende daken. Hier ontwikkelen kunstenaars, DIY-wetenschappers en stadstuiniers nieuwe strategieën voor duurzaam leven in de steden van vandaag en morgen. Een creatieve benadering, groene technologie en een filosofie die haar oorsprong vindt in de permacultuur liggen aan de basis van dit project. Het netwerk van daken wordt omgevormd tot OpenGreens. Artistieke interventies maken onverwachte verbindingen tussen de stad en haar bewoners en creeëren nieuwe invalshoeken met betrekking tot voedselzekerheid en duurzaamheid.
Meer en meer mensen leven in de steden. Daarom moeten we zoeken naar nieuwe vormen van duurzaam leven, maar ook naar nieuwe manieren van voedselproductie. Het verband tussen de stad als consument en het platteland als leverancier moet herbekeken worden, uitgaande van een creatieve samenwerking. In dit kader onderzoeken we hoe we een stadsnetwerk kunnen opzetten van intensief gecultiveerde rooftopgardens, waar we ons eigen voedsel verbouwen voor de buurt.
Maar de UF/0 is meer dan enkel voedsel. De UF/0 is opgezet in een artificiële omgeving, met gerecycleerde materialen, biologisch zaaigoed en respect voor de natuurlijke bronnen als water en energie. Tiijdens de duur van dit project willen we deze processen monitoren, archiveren en beschrijven. De 4 seizoenen worden gelinkt aan data en timelines, er wordt gewerkt met DIY meetapparatuur, de dagen worden beschreven in klank en beeld. Het natuurlijke en het digitale gaan deel uitmaken van 1 geheel.
Kunstenaars bezetten en connecteren de daken en ontwikkelen activiteiten met een specifieke ecologische focus. Ze hacken het hoogste niveau van de stad en geven het een andere bestemming. De verschillende daken vergroeien tot een netwerk van OpenGreens.
Deze OpenGreens schakelen aaneen tot bio-corridors. Ze worden druk bezocht door stadsbijen die tevens ageren als bio-indicatoren. Met digitale en analoge middelen onderzoekt het UF/0 laboratorium de cycli van groei, bloei en afsterven van planten en honingbijen in dit specifieke ecosysteem, terwijl deze zijn blootgesteld aan de tijd en aan elementen als wind, regen en zon. Biotische en abiotische elementen worden knooppunten in onze groene observatie- netwerken.
Wat kunnen we leren uit de resultaten van deze observaties? Is onze omgeving programmeerbaar? Kan de fusie van natuur en techniek leiden tot nieuwe omgevingen, nieuwe materialen, nieuwe oplossingen? Kan dit onderzoek bijdragen tot het ontwikkelen van duurzame steden?

een kunstproject op een dak in de stad
De daktuin in het midden van het stadscentrum is het resultaat van een mix van disciplines: een kunstinstallatie, landschapsarchitectuur, poëtica, stadslandbouw, tegencultuur, transitie en duurzaamheid. Deze zijn de basisconcepten voor een nieuwe benadering van een ongewone plaats en van de mogelijkheden die deze lege ruimte in zich draagt.
De experimentele tuin op het dak van de parkeergarage etaleert een complexe esthetische en formele gevoeligheid die in harmonie is met zijn omgeving.
Het project wordt gedocumenteerd en beschreven in termen van zijn compositorische modaliteiten, maar ook de technische realisatie, de biotische en abiotische factoren en het proces van transitie komen aan bod.
Het boek beschrijft de creatie van een nieuwe en totaal andere ruimte voor deze ongebruikte plaats; de transformatie van leeg dak naar openlucht laboratorium symboliseert een nieuwe aanpak die bijdraagt tot het onderzoek naar duurzame steden en het creëren van biocorridors in het stedelijk landschap.
Dit stukje kunstmatig gecreëerde natuur, opgebouwd door een collectief van kunstenaars, denkers en doeners, transformeert de ongebruikte dakruimte tot een locatie die een intensieve dialoog uitlokt met de gebruikers.
De subtiele aanpak van de kunstenaars formuleert een ecologisch bewustzijn dat focust op het geheel van nieuwe mogelijkheden. De experimentele tuin is een installatie die laat zien hoe kunst een broedplaats kan zijn voor andere invullingen van de stedelijke ruimte. Een ecologische visie waarin kunst en (landschaps)architectuur hun mogelijkheden combineren.
Deze installatie maakt het onzichtbare zichtbaar: dit is de missie van kunst en tegelijkertijd de rol van de architectuur. De vraag wat natuurlijk en wat kunstmatig is verliest haar absolute betekenis.
In de loop van het proces maken de kunstenaars de verborgen schoonheid en kwaliteiten van deze plek zichtbaar. De essentie ligt niet meer in de vormen en gebruikte materialen, maar in de kracht en de intensiteit die van deze plek uitgaat.
De natuur leert ons hoe we op een kunstmatige plaats dezelfde ruimtelijke sensaties kunnen reproduceren als degene die uitgaan van een natuurlijk landschap.

urban artfarm, rooftop Brussels citycenter

een plaats om te ontdekken
Het UF/O – dak is de ruimtelijke vertaling van een concept, een levende sculptuur.
Het realisatieproces onthult in poëtische beelden de relatie van de locatie in het verleden tot zijn plaats in het hedendaagse stadsbeeld. De open taal is in lijn met de trage, natuurlijke evolutie van de daktuin.
Het project formuleert een radicale kritiek op de urbanisatie van de jaren ’70, de beton explosie tijdens het olietijdperk en de realisatie van tal van parkings in het stadscentrum die afbraak van woonhuizen en roofingwoestenijen tot gevolg had.
De UF/O en de ‘Tuin van Eten’ willen de tegencultuur een hart onder de riem steken, en staan volledig achter het toeëigenen van ongebruikte publieke ruimtes en de guerilla-gardening. We moeten toe naar een herdefiniëring van de publieke ruimte, met inbegrip van een herdefiniëren van instrumenten die nodig zijn om deze ruimte in te richten.
We moeten de openbare ruimte opnieuw analyseren, en ze op een nieuwe manier gaan waarnemen, opmeten en in perspectief zetten tot de stedelijke structuur.
Van verlaten en marginale zones die opnieuw worden ingenomen door de natuur kan een verleiding uitgaan die zijn kracht kan overzetten op de rest van de stad, het ontstaan van een osmotische relatie met de omgeving.
Het werk van de kunstenaars is gelimiteerd tot het conceptuele en artistieke gebruik van de ruimte. Daarom is het belangrijk dat toeëigening en verandering van bestemming gedocumenteerd worden, het proces moet beschreven worden. Hiervoor wordt een specifieke visuele taal ontwikkeld die aanleunt bij urbanisatie en (landschaps)architectuur.
Dit transdiciplinair onderzoek documenteert dus gedetailleerd het creatie- en groeiproces, waarbij ook reflectiemomenten een belangrijke plaats toegewezen krijgen.
De kritische analyse van dit experiment vloeit voort uit de noodzaak om de stedelijke structuur en publieke ruimte anders te benaderen. Met nieuwe onderzoeksinstrumenten, nieuwe talen, waarbinnen de participatie van de burgers een belangrijke plaats krijgt toebedeeld.
Een nieuw kijk op ‘urban voids’ die reeds lang over het hoofd werden gezien, en deze letterlijk ‘bezetten met andere betekenissen’.