ZWERMSTOF: INSTALLATIE & PERFORMANCES
‘Zwermstof’ is een installatie die op meerdere momenten geactiveerd wordt via performances. Het project start tijdens de Berlin Art Week in september, en is geprogrammeerd tot eind november 2024.
Het collectief PARA nodigt Anne Marie Maes uit om een project te ontwikkelen voor de transdisciplinaire tentoonstelling ‘Orangerie der Fürsorge’ die loopt van 12 september tot 17 november 2024 in de ruimtes van kunstencentrum nGbK (neue Gesellschaft für bildende Kunst) op Alexanderplatz. Op haar beurt nodigt Anne Marie Maes de videokunstenares Margarita Maximova uit. Maes en Maximova hebben reeds voor verschillende projecten samengewerkt, o.a. de film Alchimia Nova en de performances Theatrum Algaerium in Oostende en a Bee is a Bee is a Bee in Palais de Tokyo Parijs.
Met de installatie Zwermstof wordt een artificiële omgeving gecreëerd die de basis voor nieuw leven in zich draagt. De installatie omvat zowel abiotische als biotische componenten. Ze vertrekt van een gemeenschap van microben en cyanobacteria die als eerste leven gedijen op onvruchtbare grond. Half doorschijnende huiden, gegroeid uit kolonies van bacteria en gisten, bedekken bijna volledig een reflecterende metalen wand. De vloer van de 30m2 ruimte is volledig bedekt met zanderig gruis en kiezels, materialen die met onvruchtbaarheid geassociëerd worden. Verspreid over dit gruis ligt ‘Zwermstof’: vele clusters van muntpollen die wachten op het juiste moment om nieuw leven te laten ontluiken. Voorbode van dit nieuwe groen zijn de schermen (met videowerk van Margarita Maximova) die uit het grind omhoog komen. A-biotische elementen van de installatie zijn licht, temperatuur en vochtigheid in de ruimte, de mineralen in het grind, maar ook de geluiden (van de videos Elicit en Mirage ) en de geuren (Smell of the Beehive). Biotische elementen zijn: 15m2 microbiële huiden (Sensorial Skins), de groene inhoud van de videos (o.a. Elicit en Mirage ), het insecten-weefwerk (Glossa) en de objecten-pollenclusters (Pollinaria).
De installatie wordt geactiveerd tijdens de performances waarin muntplanten de basis vormen voor een uitgebreide theeceremonie. Tijdens dit ritueel willen we de waardevolle nectarplant in ere herstellen. De langdurige ceremonie focust op repetitieve, auditieve en gedetailleerde aspecten. De subtiele geluiden van de herhaalde handelingen bij het zetten van thee worden sterk benadrukt. Een muzikant zal de performance minimaal begeleiden met een live bespeeld serpentinstrument. Muntpollen zullen invasief neerdalen en een zoete geur achterlaten net zoals echt stuifmeel ook in grote aantallen overal in de natuur terechtkomt via de wind en de verspreiding door bestuivende insecten. De verspreiding van het stuifmeel kan gezien worden als een metafoor voor migratie en het ritueel van de theeceremonie als het herstellen van sociale banden. De performances zijn opgevat als een ‘walking meditation’, waarbij performers en publiek een gedeelde meditatieve ervaring ondergaan op moleculair niveau : het aanraken van de haartjes op de muntblaadjes die éen voor én geplukt worden, de indringende geur van de sterke thee en het zachte geborrel van kokend water, het klingelen van een lepeltje tegen de rand van een glas, een zweem van het parfum de ‘Smell of the Beehive’, dit alles omkaderd door de bezwerende tonen van een bespeelde serpent … er wordt volop ingespeeld op alle zintuigen. Door in te zoomen op alledaagse handelingen die we vaak gedachteloos uitvoeren lijkt de tijd te vertragen. Het ritueel schept een gevoel van gemeenschappelijkheid, concentratie en waardering. De geur van de thee verbindt de toeschouwers waardoor een intieme sfeer ontstaat. De theeceremonie wordt voltrokken in de installatie en op de patio vóór de installatie-ruimte. Na de performances (60’) worden de overgebleven elementen (asse, pollendust, Samovar, planten) geïntegreerd in de installatie.
zwermstof-beeldenPORTFOLIO ANNE MARIE MAES (menu-bar onderaan de portfolio pagina)
2024_1_portfolio_webminus
PORTFOLIO MARGARITA MAXIMOVA (menu-bar onderaan de portfolio pagina)
Margarita_Maximova_Portfolio_2024
PORTFOLIO HARA ALONSO – medewerker performance
Hara Alonso is a Stockholm-based pianist, composer and sound artist from Spain. Her compositional process is grounded in performance and corporeal experience, exploring multisensory practices, memory, space and imagination as instruments for sound-making. Hara’s music has been showcased in several festivals in the form of ensemble, solo, sound installation and electroacoustic music, and she has collaborated extensively in the dance scene.
Hara zal vooral de audio-technische kant van de performance voor haar rekening nemen, en zal verder, samen met Anne Marie Maes en Margarita Maximova, de theeceremonie fysiek en muzikaal uitwerken en er ook in performen.
DE CONTEXT EN DE LOCATIE
Orangerie der Fürsorge (Orangery of Care) is een concept voorgesteld door het PARA collectief (https://www.p-a-r-a.org/en) binnen het jaarprogramma van het nGbK. Met een selectie van performances en discussies onderzoekt deze interdisciplinaire tentoonstelling de relaties tussen mensen, planten en kunst. Het PARA collectief heeft voor de expo Orangerie der Fürsorge hedendaagse kunstenaars uitgenodigd wiens werk gaat over structuren van behoefte en speculatieve ecologi in een wereld bewoond door planten. Orangerie der Fürsorge werkt met het thema van de serre, de ‘broeikas’ als een metafoor voor vragen over zorg, kolonialisme en uitbuiting, door een ruimtelijk concept -de expo- te combineren met een interdisciplinair programma van performances en discussies. In conceptuele termen verwijst het project enerzijds naar de koloniale geschiedenis van kassen en sierplanten en anderzijds naar de privatisering en onrechtvaardige verdeling van zorgwerk. Terwijl de digitale aandachtseconomie een nieuwe hausse heeft veroorzaakt in het fetisjiseren en verzorgen van planten, wordt er minder aandacht besteed aan het feit dat het kweken van monstera’s, palmen en ficussen habitatvernietiging met zich meebrengt, niet alleen historisch gezien maar dus ook in het heden, waardoor deze cultuur bijdraagt aan de ‘naturalisatie’ van (post)koloniale omstandigheden.
Naast het tonen van kunstwerken die kritisch omgaan met de koloniale geschiedenis van gedomesticeerde planten en de technologie van kassen, wordt de tentoonstellings- en evenementenruimte zelf een soort para-kas of para-tuin:
een beschermde ruimte onder kunstmatige omstandigheden waarin nieuwe praktijken van zorg en relationaliteit kunnen worden uitgetest in de context van lezingen, workshops, performances en andere vormen van ontmoeting.
De neue Gesellschaft für bildende Kunst (nGbK – https://ngbk.de/en), opgericht in 1969 en ondertussen meer dan 1000 leden tellend, is vandaag de dag een van de belangrijkste en grootste kunstverenigingen van Duitsland. Ze wordt gefinancierd door de stad Berlijn. De democratische basisstructuur van de vereniging is uniek. Tijdens een jaarlijkse algemene vergadering stemmen de leden over het programma voor het volgende jaar. Deze structuur stelt de leden van nGbK in staat om direct invloed uit te oefenen op het programma: tentoonstellingen, onderzoeksprojecten, interventies en publicaties worden ontwikkeld in interdisciplinaire projectgroepen en begeleid van het eerste idee tot de uiteindelijke uitvoering. De nGbK groeide zo al vroeg uit tot een innovatieve locatie voor hedendaagse kunstproductie en beïnvloedde generaties curatoren, kunstenaars en culturele producenten met zijn baanbrekende tentoonstellingsconcepten die belangrijke sociaal-culturele kwesties aankaarten. De achterliggende idee is het begrijpen van kunst als een vorm van actie met een potentiële impact op maatschappelijke processen. Thema’s en formats die vaak ontbreken in de kunstwereld kunnen hier institutionele zichtbaarheid krijgen.
Berlin Art Week (https://berlinartweek.de/en/about-us/) is een jaarlijks event georganiseerd door de belangrijke spelers van de Berlijnse kunstscène. Het omvat een uitgebreid programma dat samengesteld is uit het werk dat getoond wordt in musea voor hedendaagse kunst, de galerijen, project spaces en de kunstencentra. Onder thematische aandachtspunten zoals representatie en institutionele kritiek, AI en artistieke reflecties op ecologie, houden de kunstenaars in het programma van de Berlijnse Kunstweek zich bezig met sociale, politieke en economische bewegingen van onze tijd. Een internationale selectie van curators, critici en andere kunstprofessionals worden uitgenodigd op de tentoonstellingen, screenings en performances, waardoor de week een internationale weerklank krijgt. Berlin Art Week loopt van 12 september tot/met 15 september 2024.
PRESENTATIE LOCATIE EN CONTEXT
presentatieplek